Gujarati Current Affairs Part – 1

1. ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ ડે

• 01 ફેબ્રુઆરી 2022 ના રોજ ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ 46મો સ્થાપના દિવસ ઉજવણી કરી રહી છે.
• 1978 માં ફક્ત 7 ગ્રાઉન્ડ પ્લેટફોર્મ સાથેની એક સરળ શરૂઆતથી, ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડના કાફલામાં હાલમાં કુલ 156 જહાજો અને 62 એરક્રાફ્ટનો સમાવેશ થાય છે અને 2025 સુધીમાં 200 ગ્રાઉન્ડ પ્લેટફોર્મ અને 80 એરક્રાફ્ટ હોવાનો અંદાજ છે.
• વિશ્વના ચોથા સૌથી મોટા કોસ્ટ ગાર્ડ ફોર્સ તરીકે, ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડે ભારતીય દરિયાકાંઠાની સુરક્ષા અને ભારતના દરિયાઈ વિસ્તારોમાં નિયમોના અમલીકરણમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.
• તેનું સૂત્ર “થમ રક્ષમ તેનો અર્થ “અમે રક્ષણ કરીએ છીએ. 1977 માં તેની શરૂઆતથી, ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડે 10,000 થી વધુ લોકોના જીવ બચાવ્યા છે અને લગભગ 14,000 અસામાજિક તત્વોને પકડ્યા છે.
• સંસ્થાનું નેતૃત્વ ડિરેક્ટર જનરલ ઈન્ડિયન કોસ્ટગાર્ડ (DGICG) દ્વારા કરવામાં આવે છે અને તેનું મુખ્ય મથક નવી દિલ્હીમાં છે.
• ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ એ દેશનું પ્રથમ દળ છે જેણે જહાજો પર ઓપરેશનલ ભૂમિકામાં મહિલા અધિકારીઓની નિમણૂક કરી છે.
• હાલમાં કે.નટરાજન ભારતીય કોસ્ટગાર્ડના મહાનિર્દેશક છે.

2. કલ્પના ચાવલાની પુણ્યતિથિ

• દર વર્ષે 21 ફેબ્રુઆરીએ ભારતીય મૂળની અવકાશયાત્રી કલ્પના ચાવલાની પુણ્યતિથિ ઉજવવામાં આવે છે.
• ઉલ્લેખનીય છે કે અંતરિક્ષમાં જનારી ભારતીય મૂળની પ્રથમ મહિલા તરીકે કલ્પના ચાવલાનું ઈતિહાસમાં વિશેષસ્થાન છે.
• કલ્પના ચાવલાનો જન્મ 17 માર્ચ, 1962 ના રોજ હરિયાણાના કરનાલમાં થયો હતો. એરોસ્પેસ એન્જિનિયરિંગમાં તેમનું ઉચ્ચ શિક્ષણ પૂર્ણ કર્યાપછી, તેમણે વર્ષ 1988 માં નાસા સાથે સંશોધક તરીકે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી.
• એપ્રિલ 1991 માં અમેરિકી નાગરિક બન્યા બાદ 1994માં તેમની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. તેઓ નાસામાં અવકાશયાત્રી તરીકે પસંદ થયા હતા.
• નવેમ્બર 1996માં તેણીને સ્પેસ શટલ મિશન STS-87 માં મિશન નિષ્ણાત તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવી હતી, જેની સાથે તે અવકાશમાં ઉડવા માટે ભારતીય મૂળની પ્રથમ મહિલા બની હતી.
• વર્ષ 2000 માં કલ્પના ચાવલાને સ્પેસ શટલ મિશન STS-107 ના ક્રુના સભ્ય બનવાની તક કલ્પના ચાવલાનું 01 ફેબ્રુઆરી 2003 ના રોજ આ જ મિશન દરમિયાન અકસ્માતને કારણે અવસાન થયું હતું.

3. જનરલ જીએવી રેડ્ડી

• લેફ્ટનન્ટ જનરલ જીએવી રેડ્ડી ડિફેન્સ ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સી (DIA) ના નવા વડા તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી છે.
• ડિફેન્સ ઇન્ટેલિજન્સ એજન્સીના ડાયરેક્ટર જનરલ સંસ્થાના વડા છે અને સંરક્ષણ પ્રધાન અનેચીફ ઑફ ડિફેન્સ સ્ટાફના ગુપ્તચર સલાહકારોમાંના એક છે.
• ત્રણ સશસ્ત્ર સેવાઓ વચ્ચેના પરિભ્રમણના આધારે ડાયરેક્ટર જનરલની પોસ્ટ નક્કી કરવામાં આવે છે.
• ડીઆઈએના પ્રથમ મહાનિર્દેશક લેફ્ટનન્ટ જનરલ કમલ દાવર હતા, જે ભારતીય સેનાના મિકેનાઈઝડ ફોર્સના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર જનરલ હતા.
• લેફ્ટનન્ટ જનરલ જીએવી રેડ્ડી, જેમણે ડિફેન્સ ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સીના વડા તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો,અગાઉ પ્રતિષ્ઠિત ઓફિસર્સ ટ્રેનિંગ એકેડમી (OTA), ગયાના 9માં કમાન્ડન્ટ તરીકે સેવા આપી હતી.
• ડિફેન્સ ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સી (DIA)ભારતીય સશસ્ત્ર દળોને સંરક્ષણ અને લશ્કરી ગુપ્ત માહિતી સંકલન અને પ્રદાન કરવા માટે જવાબદાર છે.
• તેની રચના માર્ચ 2002 માં કરવામાં આવી હતી અને તેનું સંચાલન સંરક્ષણ મંત્રાલયના યોગ્ય માર્ગદર્શન હેઠળ થાય છે.

4. કર્ણાટક ના હોયસલા મંદિરો

• બેલુર, હાલેબીડ અને સોમનાથપુરાના હોયસ લામંદિરોને વર્ષ 2022-2023 માટે વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટ માટે ભારતીય નામાંકન તરીકે સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
• હોયસલાના પવિત્ર સ્મારકો 15 એપ્રિલ, 2014થી યુનેસ્કોની સંભવિત યાદીમાં છે અને તે ભારતના સમૃદ્ધ ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક વારસાના પ્રતીકો છે.
• હોયસલાના પવિત્ર સ્મારકો 15 એપ્રિલ, 2014થી યુનેસ્કોની સંભવિત યાદીમાં છે અને તે ભારતના સમૃદ્ધ ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક વારસાના પ્રતીકો છે.
• યુનેસ્કોમાં ભારતના કાયમી પ્રતિનિધિ વિશાલ.વી.શર્માએ ઔપચારિક રીતે હોયસાલા મંદિરોનું નામાંકન કર્યું યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ ડિરેક્ટર Lazare Eloundou સોંપેલ છે હોયસલા મંદિર કે જે ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI) નું સ્મારક છે, તેનું નિર્માણ 12મી સદીમાં કરવામાં આવ્યું હતું.
• હોસલા આર્કિટેક્ટર એ 11મી અને 14મી સદી વચ્ચે હોયસાલા સામ્રાજ્ય હેઠળ વિકસિત એક સ્થાપત્ય શૈલી છે, જે મોટે ભાગે દક્ષિણ કર્ણાટક પ્રદેશમાં કેન્દ્રિત છે.
• હોયસાલા મંદિરો હાઇબ્રિડ અથવા બેસરા શૈલી હેઠળ આવે છે કારણ કે તેમની અનન્ય શૈલી ન તો કેવળ દ્રવિડિયન છે કે નગારા.
• હોયસાલા મંદિરોમાં થાંભલા વાળા હોલ વાળા સાદા આંતરિક ચેમ્બરને બદલે કેન્દ્રિય થાંભલા વાળા હોલની આસપાસ જૂથબદ્ધ ઘણા મંદિરોનો સમાવેશ થાય છે, અને સમગ્ર માળખું એક જટિલ રીતે ડિઝાઈન કરાયેલ તારાના આકારમાં છે.
• હોયસલેશ્વર મંદિર, જે કર્ણાટકના હાલેબીડમાં આવેલું છે, તે 1150 એડીમાં હોયસલા રાજા દ્વારા ઘેરા શિસ્ટ પથ્થરમાંથી બનાવવામાં આવ્યું હતું.
• સોમનાથપુરા, કર્ણાટક ખાતેનું ચેન્નકેશવ મંદિર જે નરસિંહ II ની દેખરેખ હેઠળ 1268 એડી આસપાસ બાંધવામાં આવ્યું હતું.
• કર્ણાટકના હાસન જિલ્લાના બેલુર ખાતેનું કેશવ મંદિર વિષ્ણુવર્ધન દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું.